بَابُ أَنَّ الْحُجَّةَ لا تَقُومُ لِلَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلا به امام

باب تمامیت حجت خدا بر خلق تنها با امام تام و کامل (باب چهارم از کتاب حجت که چهار حدیث دارد)

و هو باب الرابع من كتاب الحجة و فيه أربعة احاديث:

14- الحديث الاول و هو الاربعون و اربع مائة

عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ عَنِ الْعَبْدِ الصَّالِحِ(ع) قَالَ إِنَّ الْحُجَّةَ لا تَقُومُ لِلَّهِ عَلَى خَلْقِهِ إِلا به امام حَتَّى يُعْرَفَ

ترجمه: امام هفتم علیه‌السلام فرمود: حجت خدا بر خلقش بر پا نگردد جز به وجود امام تا شناخته شود.

بَابُ الْفَرْقِ بَيْنَ الرَّسُولِ وَ النَّبِيِّ وَ الْمُحَدَّثِ

باب فرق میان رسول، نبی و محدَّث (باب سوم از کتاب حجت که چهار حدیث دارد)

و هو الباب الثالث من كتاب الحجة و فيه أربعة احاديث

10- الحديث الاول و هو السادس و الثلاثون و اربع مائة

عَنْ زُرَارَةَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ(ع) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: وَ كانَ رَسُولًا نَبِيًّا، مَا الرَّسُولُ وَ مَا النَّبِيُّ؟ قَالَ: النَّبِيُّ الَّذِي يَرَى فِي مَنَامِهِ وَ يَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ لا يُعَايِنُ الْمَلَكَ؛ وَ الرَّسُولُ الَّذِي يَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ يَرَى فِي الْمَنَامِ وَ يُعَايِنُ الْمَلَكَ. قُلْتُ: الْإِمَامُ مَا مَنْزِلَتُهُ؟ قَالَ يَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ لا يَرَى وَ لا يُعَايِنُ الْمَلَكَ، ثُمَّ تَلا هَذِهِ الْآيَةَ: وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِيٍّ (الحج- 52) وَ لا مُحَدَّثٍ

ترجمه: زرارة گوید از امام باقر علیه‌السلام درباره این سخن خداى عزوجل كه می‌فرماید «و او رسول بود و نبى» سؤال كردم: رسول چیست و نبى چیست؟ فرمود: نبى كسى است كه در خواب مى‌بیند و صدا را مى‌شنود و فرشته را نمى‌بیند و رسول كسى است كه صدا را مى‌شنود و در خواب مى‌بیند و فرشته را هم مشاهده مى‌كند، عرضكرم: امام در چه پایه است؟ فرمود صدا را مى‌شنود ولى نه در خواب بیند و نه فرشته را مشاهده كند سپس آیه (52 سوره 22) را قرائت فرمود «پیش از تو هیچ رسول و نبى و محدثى نفرستادیم» (مگر این‌كه وقتى قرائت كرد شیطان در قرائتش القا كرد. كلمه محدث در قرآن نیست و از تفسیر امام است).

بَابُ طَبَقَاتِ الْأَنْبِيَاءِ وَ الرُّسُلِ وَ الْأَئِمَّةِ(ع)

باب طبقات انبیاء، رسولان و امامان(باب دوم از کتاب حجت که چهار حدیث دارد)

و هو الباب الثانى من كتاب الحجة و فيه أربعة احاديث

6- الحديث الاول و هو الثانى و الثلاثون و اربع مائة

عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ وَ دُرُسْتَ بْنِ أَبِي‌مَنْصُورٍ عَنْهُ قَالَ: قَالَ أَبوعَبْدِاللَّهِ(ع): الْأَنْبِيَاءُ وَ الْمُرْسَلُونَ عَلَى أَرْبَعِ طَبَقَاتٍ، فَنَبِيٌّ مُنَبَّأٌ فِي نَفْسِهِ لا يَعْدُو غَيْرَهَا؛ وَ نَبِيٌّ يَرَى فِي النَّوْمِ وَ يَسْمَعُ الصَّوْتَ‏ وَ لا يُعَايِنُهُ فِي الْيَقَظَةِ وَ لَمْ يُبْعَثْ إِلَى أَحَدٍ وَ عَلَيْهِ إِمَامٌ مِثْلُ مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ عَلَى لُوطٍ(ع)؛ وَ نَبِيٌّ يَرَى فِي مَنَامِهِ وَ يَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ يُعَايِنُ الْمَلَكَ وَ قَدْ أُرْسِلَ إِلَى طَائِفَةٍ قَلُّوا أَوْ كَثُرُوا كَيُونُسَ؛ قَالَ اللَّهُ لِيُونُسَ: وَ أَرْسَلْناهُ إِلى مِائَةِ أَلْفٍ أَوْ يَزِيدُونَ قَالَ يَزِيدُونَ ثَلاثِينَ أَلْفاً وَ عَلَيْهِ إِمَامٌ؛ (امام او حضرت موسی بود) وَ الَّذِي يَرَى فِي نَوْمِهِ وَ يَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ يُعَايِنُ فِي الْيَقَظَةِ وَ هُوَ إِمَامٌ مِثْلُ أُولِي الْعَزْمِ، وَ قَدْ كَانَ إِبْرَاهِيمُ(ع) نَبِيّاً وَ لَيْسَ به امام حَتَّى قَالَ اللَّهُ: إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ: وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي؟ فَقَالَ اللَّهُ؟ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ مَنْ عَبَدَ صَنَماً أَوْ وَثَناً لا يَكُونُ إِمَاماً

ترجمه: امام صادق علیه‌السلام فرمود: پیامبران و رسولان چهار طبقه باشند: 1- پیامبری كه تنها براى خودش پیامبر است و نه برای دیگران (و خدا به وسیله‌اى وظائف شخصى او را به او مى‌فهماند) 2- پیامبری كه در خواب مى‌بیند و آواز هاتف را مى‌شنود ولى خود او را در بیدارى نمى‌بیند و بر هیچ‌كس مبعوث نیست و خود او امام و پیشوائى دارد. چنان‌که ابراهیم بر لوط امام بود. 3- پیامبری كه در خواب مى‌ببیند و صدا را مى‌شنود و فرشته را مى‌بیند و به سوى گروهى كم یا زیاد مبعوث است مانند یونس، خدا به او می‌فرماید: (147 سوره 37) «ما او را به سوى صد هزار نفر بلكه بیش‌تر فرستادیم» امام فرمود: مقدار بیش‌تر سى هزار بود و یونس را پیشوائى بود (كه جناب موسى باشد و او شریعت موسى را ترویج مى‌كرد) 4- پیامبری كه در خواب مى‌بیند و صدا را مى‌شنود و در بیدارى مى‌بنید و او امام است مانند پیامبران اولواالعزم، ابراهیم علیه‌السلام مدتى پیامبر بود و امام نبود تا خدا فرمود: (124 سوره 2) «من تو را امام مردم قرار دادم. ابراهیم گفت از فرزندان من هم؟» خدا فرمود «پیمان من به ستمكاران نرسد» كسى كه غیر خدا یا بتى را پرستیده امام نگردد.

توضیح: كلمه «عهد» را كه به پیمان معنى كردیم، مجلسى(ره) گوید، مقصود از عهد معنائیست كه شامل امامت شود و به معنى فرمانی كه به فرمانداران نویسند، مى‌آید و در این‌جا كنایه از مقام خلافت خداست در زمین، و چون آیه شریفه امامت و پیشوائى امت را از ستم‌كاران نفى كرد، دلالت دارد بر ثبوت آن براى عادلان و همین آیه دلیل است بر این‌كه امام باید معصوم باشد و گناهى از او سر نزند، زیرا غیر معصوم نسبت به خود یا دیگرى ستمگر است.