بَابُ أَنَّ الْإِمَامَةَ عَهْدٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَعْهُودٌ مِنْ وَاحِدٍ إِلَى وَاحِدٍ(ع)

305- الحديث الاول و هو الواحد و الثلاثون و سبعة مائة

عَنْ أَبِي‌بَصِيرٍ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي‌عَبْدِاللَّهِ(ع) فَذَكَرُوا الْأَوْصِيَاءَ وَ ذَكَرْتُ إِسْمَاعِيلَ فَقَالَ: لا وَ اللَّهِ يَا أَبَامُحَمَّدٍ مَا ذَاكَ إِلَيْنَا وَ مَا هُوَ إِلا إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يُنْزِلُ وَاحِداً بَعْدَ وَاحِدٍ.

ترجمه: ابوبصیر گوید: خدمت امام صادق علیه‌السلام بودم كه نام اوصیاء را بردند و من هم اسماعیل را نام بردم. حضرت فرمود: نه به خدا، اى ابامحمد، تعیین امام به اختیار ما نیست، این كار تنها به دست خداست كه درباره هر یك پس از دیگرى فرو مى‌فرستد.

بَابُ أَنَّ الْإِمَامَ(ع) يَعْرِفُ الْإِمَامَ الَّذِي يَكُونُ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَنَّ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَى: إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها، فِيهِمْ(ع) نَزَلَتْ

امام علیه‌السلام امام پس از خود را مى‌شناسد و آیه «خدا به شما فرمان مى‌دهد كه امانات را به اهلش بپردازید درباره آن‌ها نازل شده است.

عَنْ بُرَيْدٍ الْعِجْلِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ(ع) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ. قَالَ: إِيَّانَا عَنَى أَنْ يُؤَدِّيَ الْأَوَّلُ إِلَى الْإِمَامِ الَّذِي بَعْدَهُ، الْكُتُبَ وَ الْعِلْمَ وَ السِّلاحَ؛ وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ الَّذِي فِي أَيْدِيكُمْ. ثُمَّ قَالَ: لِلنَّاسِ: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ، إِيَّانَا عَنَى خَاصَّةً أَمَرَ جَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ بِطَاعَتِنَا، فَإِنْ خِفْتُمْ تَنَازُعاً فِي أَمْرٍ، فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى الرَّسُولِ وَ إِلَى أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ، كَذَا نَزَلَتْ وَ كَيْفَ يَأْمُرُهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِطَاعَةِ وُلاةِ الْأَمْرِ وَ يُرَخِّصُ فِي مُنَازَعَتِهِمْ؟ إِنَّمَا قِيلَ ذَلِكَ لِلْمَأْمُورِينَ الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ.

ترجمه: برید عجلى گوید: از امام باقر علیه‌السلام درباره این آیه: «خدا به‌شما فرمان مى‌دهد كه امانت‌ها را به صاحبانش برسانید و چون میان مردم داور شدید به‌عدالت حكم كنید» پرسیدم فرمود: مقصود ما هستیم كه باید امام پیشین، كتاب‌ها و علم و سلاح را به امام بعد از خود تحویل دهد «و چون میان مردم داور شدید به عدالت حكم كنید» یعنى به آن‌چه دست شماست (از احكام و قوانین خدا حكم كنید) سپس خداى تعالى به مردم می‌فرماید: «ای كسانی كه ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت كنید و رسول و اولواالامر از خودتان را اطاعت كنید» خدا تنها ما را قصد كرده است، خدا همه مؤمنین را تا روز قیامت به اطاعت از ما امر فرموده است «و چون از نزاع و اختلاف درباره امرى ترسیدید، آن را به خدا و رسول و اولواالامر از خودتان ارجاع دهید»، این‌گونه نازل شده است. چگونه ممكن است خداى عزوجل به اطاعت اولواالامر فرمان دهد و نزاع و اختلاف با ایشان را رخصت می‌فرماید؟ همانا امر به‌ ارجاع به کسانی است كه به‌آن‌ها امر کرده است که «اطاعت كنید خدا را و اطاعت كنید رسول و اولواالامر از خود را.

بَابٌ فِي أَنَّ الْأَئِمَّةَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ فِي الْعِلْمِ وَ الشَّجَاعَةِ وَ الطَّاعَةِ سَوَاءٌ

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ أَبِي‌عَبْدِاللَّهِ(ع) قَالَ: قَالَ: اللَّهُ تَعَالَى: الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُمْ بِإِيمانٍ أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ ما أَلَتْناهُمْ مِنْ عَمَلِهِمْ مِنْ شَئ. قَالَ: الَّذِينَ آمَنُوا، النَّبِيُّ(ص) وَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ(ع) وَ ذُرِّيَّتُهُ، الْأَئِمَّةُ وَ الْأَوْصِيَاءُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ، أَلْحَقْنَا بِهِمْ وَ لَمْ نَنْقُصْ ذُرِّيَّتَهُمُ الْحُجَّةَ الَّتِي جَاءَ بِهَا مُحَمَّدٌ(ص) فِي عَلِيٍّ(ع) وَ حُجَّتُهُمْ وَاحِدَةٌ وَ طَاعَتُهُمْ وَاحِدَةٌ

ترجمه: امام صادق علیه‌السّلام درباره آیه «كسانی كه ایمان آوردند و فرزندانشان هم در ایمان از آن‌ها پیروى كردند، فرزندانشان را به ایشان ملحق كنیم و از عملشان چیزى كم ندهیم (یعنى به حساب فرزندانشان نگذاریم) فرمود: مقصود از كسانی كه ایمان آوردند: پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌علیه هستند و مقصود از فرزندان او، ائمه و اوصیاء صلوات‌الله‌علیهم هستند كه خدا فرمود: به آن‌ها ملحق می‌كنیم و جحتى را كه محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم درباره على صلوات‌الله‌علیه آورده، نسبت به اولادش كاهش ندهیم و حجت همه یكى است و طاعتشان هم یكى است.